آشنایی با ژئورکتیفیکیشن (ژئورفرنس) و اورتورکتیفیکیشن

در این نوشته قصد داریم به بررسی دو اصلاح ژئورفرنس به نام های ژئورکتیفیکیشن و اورتورکتیفیکیشن بپردازیم.

به زبان ساده: هنگام انجام عملیات ژئورفرنس یک تصویر فاقد سیستم مختصات، وقتی از داده های ارتفاعی یا مدل رقومی ارتفاعی استفاده نشود اصطلاحا ژئورکتیفیکیشن گفته می شود.

همچنین اگر از داده های ارتفاعی استفاده کنید به اورتورکتیفیکیشن معروف است و به تصویر نهایی اورتوفتو گفته می شود.

چرا نیاز به استفاده از داده های ارتفاعی داریم؟

گاهی به دلیل تصویربرداری های دوریبین مستقر در زیر هواپیما، تصویر نهایی دارای اعوجاجات و دارای پرسپکتیو است. به این مفهوم که وقتی از بالا به تصویر نگاه می کنیم بعضی عارضه ها کاملا  بخصوص عوارض دارای ارتفاع دارای اعوجاج هستند و کاملا عمود بر تصویر نیستند. برای رفع این مشکل مدل رقومی ارتفاعی منطقه را در فرآیند کار وارد کرده و این مشکل را رفع می کنیم.

هرچقدر دقت مدل ارتفاعی بیشتر باشد نتیجه نهایی کار بهتر خواهد بود.

در واقع پرسپکیتیو و اعوجاج به دو دلیل زیر رخ می دهد:

۱- سنسور دوربین

۲- توپوگرافی سطح زمین

یک سوال مهم:

در چه زمانی از مدل رقومی ارتفاعی استفاده می شود؟

وقتی منطقه مورد تصویربرداری دارای اختلاف ارتفاعی های زیاد باشد مثلا منطقه کوهستانی یا نقاط شهری که شامل ساختمان های بلند است

برای عکس های هوایی نیز معمولا استفاده می شود

به تصویر زیر نگاه کنید:

تصویر سمت چپی حالت قبل از اورتو و تصویر سمت راست بعد از اورتو است.

همانطور که در تصویر اصلاح شده کاملا مشخص است پرسپکتیو تصویر اطلاح شده و تصویر کاملا عمود شده و مشکلات زاویه ای آن برطرف گردیده است.

برای اورتورکتیفای تا حد امکان سعی می شود از اطلاعات دوربین شامل فاصله کانونی و مختصات نشانگر های عکس هوایی و … استفاده شود.

برای انجام اورتورکتیفای یک عکس هوایی به چه اطلاعاتی نیاز داریم؟

۱- تصویر عکس هوایی خام به همراه گزارش عکس شامل اطلاعات دوربین و فاصله کانونی و ….

۲- فایل ارتفاعی منطقه یا DEM

۳- یک تصویر ماهواره ای مختصات دار

چه نرم افزارهایی؟؟؟

همه نرم افزار های قابلیت اورتو کردن ندارند. اما اکثر آنها از این قابلیت پشتیبانی می کنند.

مثلا نرم افزار آرک جی آی اس برای اورتورکتیفیکیشن فقط اطلاعات ارتفاعی منطقه را نیاز دارد. نرم افزار ENVI نیز به همین صورت. اما نرم افزار Erdas imagine علاوه بر اطلاعات ارتفاعی، قسمت هایی برای ورود اطلاعات دوربین نیز دارد که از این نظر نسبت به دو نرم افزار دیگر امکانات بهتری در اختیار متخصصین قرار می دهد