آموزش ساخت DEM در ArcGIS به زبان ساده

ساخت DEM در GIS همیشه با درنظر گرفتن ریزه کاری ها و نکاتی همراه بوده است. برای تولید یک مدل رقومی ارتفاعی بی نقص و دقیق در نظر گرفتن مواردی لازم بوده و بخصوص بعد از تولید، پردازش هایی برای رفع بعضی خطاها لازم است انجام شود. در ویدئویی که دکتر عبدی در یک ساعت ضبط کرده اند همه موارد از ابتدای کار تا تولید مدل رقومی ارتفاع با ذکر جزئیات مهم و همچنین توضیحات تئوری بیان شده است.

در ادامه ابتدا یک سری جزئیاتی در مورد ساخت DEM در ArcGIS گفته می شود و سپس ویدئوی آموزشی را ببینید

ساخت DEM از نقاط ارتفاعی

بسیاری از نقشه های توپوگرافی دارای نقاط ارتفاعی هستند که می توانیم از این نقاط جهت ساخت DEM در gis استفاده کنیم. اگر تراکم نقاط زیاد باشد و خیلی نزدیک به هم و فشرده باشند و در واقع با ابر نقاط مواجه باشیم (مثل داده های ابرنقاط لایدار) دقت DEM تولیدی خیلی بالا خواهد بود و از طرفی حجم تصویر نیز افزایش خواهد داشت. همچنین اگر تراکم خیلی کم باشد عملا امکان تولید DEM میسر نبوده و درونیابی به درستی محاسبه نمی شود.

ساخت DEM از نقشه توپوگرافی

نقشه های توپوگرافی دارای خطوطی هستند که مقدار ارتفاع در سراسر همان خط برابر است و به این ها خطوی هم میزان گفته می شود. با توجه به فاصله این خطوط از هم می توانیم دقت مدل رقومی ارتفاع را تعیین کنیم.

به شکل زیر دقت کنید. اختلاف ارتفاع خطوط توپوگرافی مجاور از هم 10 متر است. بنابراین دقت DEM تولیدی 10 متر خواهد بود. اگر این فاصله بیشتر باید (مثلا 20 متر) دقت را 20 متر تعیین می کنیم.

از طرفی گاهی اتفاق می افتد که مقدار تعداد کمی از خطوط ثبت نشده که در این صورت به صورت دستی مقادیر را وارد می کنیم.

نکته مهمی که بهتر است بدانیم، برای بیشتر پروژه ها پیکسل سایز 20 تا 30 متری مناسب است.

تهیه نقشه DEM در GIS

در نرم افزار ArcMAP از دستوری به نام Topo To Raster استفاده می شود. تصویری از پنجره این دستور را در زیر مشاهده می کنید. دو نکته مهم وجود دارد که در شکل به رنگ قرمز مشخص شده است:

• در منوی آبشاری Type چندین گزینه وجود دارد. در تصویر چون از خطوط توپوگرافی استفاده شده Type آن بر روی Contour قرار می گیرد. اگر به جای خطوط از نقطه استفاده می کردیم نوع آن را بر روی Point Elevation قرار می دادیم
• در قسمت Cell size مقدار 20 را وارد می کنیم. این عدد بستگی به فاصله خطوط میزان از یکدیگر دارد. با توجه به فاصله خطوط میزان می تواند اعداد متفاوتی وارد شود.

ویدئوی ساخت DEM در جی آی اس

توصیه می کنیم ویدئوی ساخت DEM در جی آی اس را مشاهده کنید: