آموزش مقدماتی نرم ­افزار TerrSet

در دنیای امروز که با چالش‌های پیچیده زیست محیطی و اجتماعی روبرو هستیم، نیاز به ابزارهایی قدرتمند برای درک و مدیریت تغییرات فضایی بیش از پیش احساس می‌شود. نرم‌ افزار TerrSet که قبلاً با نام IDRISI شناخته می‌شد، یک پلتفرم GIS و تصویربرداری است که برای تحلیل داده‌های مکانی، مدل‌سازی سیستم‌های پیچیده و پشتیبانی از تصمیم‌گیری در زمینه‌های مختلف از جمله مدیریت منابع طبیعی، برنامه‌ریزی شهری، پایش محیط زیست و تغییرات اقلیمی طراحی شده است.

نرم ­افزار TerrSet، فراتر از یک نرم‌افزار GIS سنتی عمل می‌کند و مجموعه‌ای جامع از ابزارها را در یک محیط یکپارچه فراهم می‌کند. این نرم‌افزار به کاربران امکان می‌دهد تا داده‌های مختلف مکانی را از منابع گوناگون وارد کنند، آن‌ها را پردازش و تحلیل کرده، سناریوهای مختلف را مدل‌سازی نموده و نتایج را به صورت بصری و قابل فهم ارائه دهند. نرم ­افزار TerrSet، شامل زیربرنامه‌ها و ماژول­ های متعددی است که هر کدام برای انجام وظایف خاصی طراحی شده‌اند.

ویدئوی آموزشی را در انتهای همین صفحه ببینید …

در ادامه به طور خلاصه به معرفی هر یک از آن­ها پرداخته می­ شود.

• IDRISI GIS Analysis: این زیربرنامه ابزارهای گسترده‌ای برای انجام تحلیل‌های مکانی متنوع را فراهم می‌کند. تحلیل همپوشانی (Overlay Analysis)، تحلیل مجاورت (Proximity Analysis)، تحلیل شبکه‌ای (Network Analysis)، تحلیل سطحی (Surface Analysis) و تحلیل آماری فضایی (Spatial Statistics) از جمله قابلیت­ های این زیربرنامه می ­باشد.
• IDRISI Image Processing: این زیربرنامه امکان پردازش و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای و هوایی را فراهم می‌کند. از جمله قابلیت‌های کلیدی این زیربرنامه می­ توان به تصحیح هندسی (Geometric Correction)، تصحیح رادیومتریک (Radiometric Correction)، طبقه‌بندی تصاویر (Image Classification) و تحلیل تغییرات (Change Detection) اشاره کرد.
• Land Change modeler: این ماژول قدرتمند به طور خاص برای مدل‌سازی و پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی طراحی شده است. LCM با تحلیل الگوهای گذشته، شناسایی عوامل موثر و شبیه‌سازی سناریوهای مختلف، به کاربران امکان می‌دهد تا تغییرات کاربری اراضی را در آینده پیش‌بینی کرده و اثرات آن‌ها را ارزیابی کنند.
• Climate Change Adaptation Modeler: این ماژول برای ارزیابی آسیب‌پذیری در برابر تغییرات اقلیمی و برنامه‌ریزی برای سازگاری طراحی شده است. CCAM با استفاده از داده‌های مربوط به تغییرات آب و هوایی، اثرات احتمالی بر منابع طبیعی و جوامع انسانی را مدل‌سازی کرده و به کاربران کمک می‌کند تا راهکارهای سازگاری مناسب را شناسایی و ارزیابی کنند.
• Ecosystem Services Modeler: هدف اصلی این ابزار کمک به درک و مدیریت بهتر خدمات اکوسیستم برای دستیابی به توسعه پایدار می ­باشد. ارزیابی و کمی­سازی خدمات اکوسیستم­ ها، مدل­سازی اثرات تغییرات کاربری اراضی و سیاست­ ها بر خدمات اکوسیستم و همچنین شناسایی مناطق با ارزش بالای خدمات اکوسیستمی از جمله کاربرد­های این ابزار می­ باشد.
• Earth Trends Modeler: این ماژول به کاربران کمک می‌کند تا با تحلیل داده‌های گذشته، درک بهتری از تغییرات فعلی پیدا کرده و برای آینده برنامه‌ریزی کنند. از جمله کاربردهای این ماژول می­ توان به شناسایی الگوهای تغییر، تعیین روندهای غالب، پایش و ارزیابی تغییرات و پیش­ بینی تغییرات در آینده اشاره کرد.
• Habitat Biodiversity Modeler: این ماژول برای ارزیابی تنوع زیستی و برنامه‌ریزی حفاظتی طراحی شده است. HBM با استفاده از داده‌های مربوط به زیستگاه‌ها، گونه‌ها و عوامل محیطی، به کاربران امکان می‌دهد تا زیستگاه‌های مهم را شناسایی کرده، مناطق با ارزش حفاظتی را تعیین و اثرات فعالیت‌های انسانی بر تنوع زیستی را ارزیابی کنند.
• GeOSIRIS: این ماژول به طور خاص برای کاربردهایی مانند برنامه‌ریزی آبیاری، مدیریت منابع آب و ارزیابی اثرات زیست‌محیطی سیستم‌های آبیاری در مناطق کشاورزی طراحی شده است. از جمله کاربردهای این ماژول می ­توان به مدل ­سازی سیستم­ های آبیاری، ارزیابی عملکرد سیستم ­های آبیاری، مدیریت منابع آب و ارزیابی اثرات زیست­ محیطی آبیاری اشاره کرد.

در کنار این ماژول­ ها، نرم ­افزار TerrSet قابلیت­ هایی همچون تحلیل و ارزیابی ریسک ­ها و همچنین بهینه ­سازی تصمیم ­ها بر اساس الگوهای ارزیابی چند معیاره را نیز دارد. بنابراین، با توجه به قابلیت ­های نرم ­افزار TerrSet می ­توان بیان کرد که این مدل نرم ­افزاری را می ­توان در زمینه ­های مختلفی مورد استفاده قرار داد.

از جمله این زمینه ­ها می­ توان به موارد زیر اشاره کرد.

• مدیریت منابع طبیعی: مدیریت جنگل‌ها، مراتع، آب و خاک، ارزیابی و پایش تغییرات پوشش گیاهی و تخریب اراضی
• برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای: برنامه‌ریزی کاربری اراضی، مدیریت حمل و نقل، ارزیابی اثرات زیست‌محیطی طرح‌های توسعه
• پایش محیط‌زیست: پایش کیفیت هوا و آب، ارزیابی آلودگی‌های زیست‌محیطی، مدیریت پسماندها
• مدیریت بحران: ارزیابی آسیب‌پذیری در برابر بلایای طبیعی، برنامه‌ریزی برای واکنش و بازسازی پس از بحران
• ارزیابی تغییرات اقلیمی: مدل‌سازی اثرات تغییرات آب و هوایی بر منابع طبیعی و جوامع انسانی، برنامه‌ریزی برای سازگاری با تغییرات اقلیمی

مشخصات آموزش:

• قیمت: رایگان
• مدرس: قاسم پناهی
• نرم افزار: TerrSet 2020
• مخاطب: دانشجویان و محققین در زمینه ­های علوم و مهندسی آب، منابع طبیعی و محیط زیست، مهندسی عمران، علوم جغرافیا، سنجش از دور
• پیش نیاز: ندارد
• در این آموزش از داده­ های آموزشی نرم ­افزار استفاده شده است. نحوه دسترسی به این داده­ ها در فیلم آموزشی شرح داده شده است.

معرفی مدرس:

• قاسم پناهی
• دکتری سازه ­های آبی دانشگاه فردوسی مشهد
• مدرس نرم ­افزارهای تخصصی علوم و مهندسی آب در دانشگاه فردوسی مشهد
• مدرس مدیریت یکپارچه سیلاب در دانشگاه فردوسی مشهد
• مدرس سنجش از دور در دانشگاه فردوسی مشهد
• مدرس آکادمی سنجش از دور ایران

سرفصل­ های دوره آموزش مقدماتی نرم ­افزار TerrSet

• معرفی نرم ­افزار TerrSet و محیط آن
• معرفی ابزارها:
  • TerrSet Explorer
  • Display Launcher
  • Composite
  • Zoom Tools
  • Placemarks
  • Group Link
  • Identify
  • Measure Length
  • Measure Zone
  • Histogram Display
  • ORTHO surface display
  • 3D Fly Through
  • Window
  • Help
• کار با داده ­های وکتوری (تولید نقشه­ های کانتور)
• کار با داده­ های رستری (نمایش سه بعدی نقشه رقومی ارتفاعی)
• وارد کردن اطلاعات GPS به محیط نرم­ افزار
• نحوه وارد کردن داده ­های رستری و وکتوری از سایر نرم ­افزارها (Google Earth, Arc GIS, ENVI, …) به نرم­ افزار TerrSet
• نحوه خروجی گرفتن از داده ­های رستری و وکتوری در نرم­ افزار TerrSet برای استفاده در سایر نرم ­افزارها (Google Earth, Arc GIS, ENVI, …)
• تولید یک نقشه استاندارد جهت ارائه در گزارشات

به طور خلاصه، این دوره یک دوره آشنایی و کار با ابزارهای اولیه در نرم ­افزار TerrSet می ­باشد. این آموزش به شرکت‌کنندگان این امکان را می‌دهد تا پس از گذراندن آن، بتوانند به طور مستقل با نرم افزار کار کرده و عملیات‌های پایه را انجام دهند. این دوره، نقطه شروعی برای یادگیری مباحث پیشرفته‌تر و تخصصی‌تر در TerrSet است. بر همین اساس، این آموزش با چند هدف مختلف ارائه شده است.

1. توانمندسازی کاربران: در این دوره آموزشی، کاربران با محیط کاربری نرم ­افزار، ابزارها و نحوه تعامل با نرم ­افزار آشنا خواهند شد. همچنین نحوه کار با انواع داده ­ها (داده ­های وکتوری و رستری) به کاربران آموزش داده شده است.
2. تبادل داده ­ها و اطلاعات بین نرم ­افزار TerrSet و سایر نرم ­افزارهای رایج: در این آموزش به تبادل داده ­ها و اطلاعات بین نرم ­افزارهای TerrSet و سایر نرم­ افزارها آموزش داده شده است. بر همین اساس، کاربران قادرند تا با استفاده از نرم­ افزار TerrSet، ارتباط با سایر نرم ­افزارها را حفظ کرده و برای ارائه خروجی با کیفیت بالاتر، از این نرم­ افزار یا نرم ­افزارهای دیگر در کنار نرم ­افزار TerrSet استفاده کنند.
3. آموزش نحوه ارائه خروجی ­ها: در این آموزش تلاش شده تا کاربران بتوانند خروجی ­های خود را با کیفیت بالاتر و به شکلی قابل فهم و حرفه ­ای تهیه و ارائه کنند.

ویديوی آموزشی نرم افزار TerrSet